رتبه بندی پیمانکاران

مقدمه

به استناد نظام فني و اجرایي کشور موضوع ماده 34 قانون احکام دائمي برنامه های توسعه و به منظور فراهم آوردن زمینه رشد و توسعه صنعت احداث و ارتقاء توان، بهره برداری، تعمیر و نگهداری زیربناها و دارایي‌های سرمایهای در کشور و شفافسازی در روند تشخیص صلاحیت پیمانکاران، به تصویب کمیته فني موضوع مواد )17( و )18( و تبصره مواد )6( و )20( آییننامه طبقهبندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران، مصوبه شماره /48013ت23251هـ مورخ 1381/12/11 هیأت محترم وزیران، به پیوست اصلاحات بعمل آمده، برای اجرا ابالغ ميشود.
این ابالغیه پس از شش ماه از تاریخ آن، جایگزین ابالغیه های شماره 100/31395 مورخ ،1389/4/26 شماره 92/19167 مورخ 1392/3/6 و 94/130439 مورخ 1394/06/24 ميگردد و از 1399/01/01 الزماالجرا خواهد بود.

1) تعاريف زير به ماده (4) آييننامه اضافه ميگردد.

ظ – ساخت:

خدماتي كه به ايجاد كالايي اعم از سازه هاي پيش ساخته، تأسيسات قابل حمل يا ماشين آلات و تجهيزات طبق سفارش كارفرما و براي استفاده در محلي ديگر بيانجامد. معمولاً تهيه مواد و مصالح مورد نياز ساخت با سازنده است.

  ع – احداث:

خدماتي كه به ايجاد سازه، ساختمان، تأسيسات يا مستحدثاتي از قبيل خطوط لوله، سد، كانال، فرودگاه، نيروگاه، راه، راه‌آهن، بارانداز، بندر، پل، تونل، انواع كارخانه‌هاي صنعتي و معدني در ساختگاه مربوط به كارفرما بيانجامد. خدمات احداث ممكن است همراه با تعهد تهيه مواد و مصالح مورد نياز براي احداث بوده يا نباشد. در تركيبات سنتي مانند “طرح و ساخت”
(صنعتي يا غيرصنعتي) “ساخت” در همين معناي “احداث” بكار رفته است.

غ – نصب:

خدمتي به منظور برپاكردن، جايدادن يا پيوند دادن هر سامانه يا بخش كاركردي مستقل آن، در بخشهاي ديگر يا با بخشهاي ديگر به نحوي كه امكان بهره‌برداري مناسب آن فراهم گردد.

ف – بهره برداري:

خدمت مستمري كه جهت استفاده اقتصادي و ايمن از مستحدثات يا تأسيسات براي تأمين اهداف مقرر با كيفيت و كميت مقرر كه بايد بر مبناي برنامه مدون و بر اساس دستورالعملها و راهنمايي‌هاي فني مناسب صورت پذيرد.

ق – نگهداري:

خدمتي شامل مجموعه فعاليتهايي كه به طور مشخص و معمولاً برنامهريزي شده و با هدف جلوگيري از خرابي ناگهاني مستحدثات، سامانه‌ها، ماشين‌آلات، تجهيزات يا تأسيسات انجام ميگيرد تا با اين كار قابليت اطمينان و در دسترس بودن آنها افزايش يابد.

ك – تعميرات:

خدمتي شامل مجموعه‌اي از فعاليتها كه بر روي مستحدثات، سامانه‌ها، ماشين‌آلات، تجهيزات يا تأسيسات یا وسيله‌اي كه دچار افت كارايي يا از كار افتادگي شده است انجام ميشود تا به حالت قابل بهرهبرداري بازگردند و براي انجام وظیفه‌ای كه به آن محول شده است، دوباره آماده شوند.

2) بندهاي (الف)، (ب)، (پ)، (ت)، (ث)، (ج)، (چ)، (ح)، (خ)، (ذ) و (ر ) از ماده (6) آيين نامه به شرح زير اصلاح گرديد.

الف- رشته ساختمان و ابنيه :

در برگيرنده امور پيمانكاري مربوط به ساخت ساختمان‌ها و ابنيه عمومي اعم از چوبي، آجري، سنگي، بتني و فلزي، سازه‌هاي ساختماني، محوطه‌هاي كوچك (محوطه‌هايي كه كمتر از 5000 متر مربع مساحت دارند، محوطه‌هاي مدارس و بيمارستان در اين حيطه قرار دارند)، ديوار كشي، اجراي پياده‌روها، جدول گذاري، احداث كانيوو و نظاير آن.

ب- رشته آب :

در برگيرنده امور پيمانكاري مربوط به بندها، سدها و ساختمان نيروگاه برقآبی، سازه‌هاي هيدورليكي و تونل‌هاي آب، مخازن آب و شبكه‌هاي توزيع آب، تأسيسات و تجهيزات تصفيه‌خانه‌هاي آب و فاضلاب، خطوط انتقال آب، ايستگاه‌هاي پمپاژ آب و فاضلاب بزرگ، شبكه‌هاي جمع‌آوري و انتقال فاضلاب، كانالهاي انتقال آب و تمامي شبكه‌هاي آبیاری و زهكشي اصلي، انواع شبكه‌هاي توزيع آب (ثقلي و تحت فشار) ، سازه‌هاي دريايي و ساحلي(غير از سازه‌هاي نفتي)، عمليات ساختماني (سيويل) تصفيه خانه‌هاي آب و فاضلاب و ايستگاه‌هاي پمپاژ و نظاير آن.

• رشته آب شامل سه زيررشته ميباشد :

1. – سازه‌هاي دريايي
2. سدسازي و تأسيسات مربوطه
3.  خطوط انتقال آب و شبكه‌هاي آب و فاضلاب

پ- رشته راه و ترابري :

در برگيرنده امور پيمانكاري مربوط به چهار دسته اصلي زير ساخت‌هاي حمل‌ونقل جاده‌اي، ريلي، هوايي و دريايي، شامل جاده و خيابان و ابنيه فني، خطوط ريلي، هوايي و زميني، باند فرودگاه، اسكله سازي و بندرسازي، محوطه‌هاي بزرگ (محوطه‌هايي كه بيشتر از 5000 متر مربع مساحت دارند)، سيستم‌هاي منوريل، عمليات ايمنسازي حمل‌ونقل و نظاير آن.

ت- رشته صنعت :

در برگيرنده امور پيمانكاري مربوط به تأسيسات و تجهيزات احداث و توليد صنايع غذايي، صنايع تبديلي، نساجي، پوشاك، چرم، چوب، شيشه، سلولزي، كانه آرايي، فرآوري، متالورژي استخراجي، صنايع پايين دستي پتروشيمي، شيميايي، كاني غيرفلزي، صنايع سنگين، صنايع فلزي و غير فلزي، سازه‌هاي صنعتي (به جز سازه‌هاي ساختماني)، تجهيزات هيدرومكانيك بغير از سدها، حمل و نقل هوايي پايه‌دار، كارخانجات ابزارآلات و ماشينها، وسايل آزمايشگاهي و دارويي، خطوط انتقال مواد در كارخانجات، صنايع حمل و نقل، اتوماسيون صنعتي شامل مراكز منابع تغذيه، ديسپاچينگ، كنترل، ابزار دقيق، مانيتورينگ، ميترينگ، اسكادا، سيستمهاي هوشمند حملونقل، رشته صنعت شامل دو زيررشته ميباشد :

1. صنعت
2.  اتوماسيون صنعتي

ث-رشته نيرو :

در برگيرنده امور پيمانكاري مربوط به توليد، توزيع و انتقال نيرو اعم از نيروگاه‌ها، نيروگاه‌هاي با انرژي
تجديد پذير، شبكه‌هاي برق، پست‌هاي توزيع و نظاير آن.

•  رشته نيرو شامل دو زيررشته ميباشد :

1. توليد نيرو
2.  پست، انتقال و توزيع نيرو

ج- رشته تأسيسات و تجهيزات :

در برگيرنده امور پيمانكاري مربوط به شبكه گازرساني شهري (با فشار كار كمتر از250 پوند بر اينچ مربع)، تأسيسات و تجهيزات هيدرومكانيكي سدها، تأسيسات و تجهيزات ساختمان، نشتياب نفت و گاز و آب، تأسيسات و تجهيزات تصفيه‌خانه‌هاي آب و فاضلاب كوچك (بر اساس دبي ورودي كمتر از 150 ليتر برثانيه)، تأسيسات صنعتی جانبي، وسايل انتقال (آسانسور پله برقي و ….) سيستم‌هاي خبر و هشدار دهنده، تجهيزات آشپزخانه و سلف سرويس و رختشويخانه، ماسه‌پاشي (سندبلاست)، حفاظت كاتودي، پوشش (مخازن و لولهها) و ايستگاههاي پمپاژ آب و فاضلاب كوچك (بر اساس دبي طراحي ماكزيمم كمتر از 150 ليتر بر ثانيه) و عمليات ساختماني (سيويل) تصفيه‌خانه‌هاي آب و فاضلاب و ايستگاه‌هاي پمپاژ كوچك و نظاير آن. 

چ- رشته معدن و كاوشهاي زميني :

در برگيرنده امور پيمانكاري مربوط به استخراج شامل آماده‌سازي، حفاري اكتشافي و استخراجي (بجز نفت و گاز) و حمل مواد معدني، حفاري تزريقي، حفاري و كاوش‌هاي دريايي و نظاير آن.

•  رشته معدن و كاوشهاي زميني شامل دو زيررشته ميباشد :

1.  معدن
2.  كاوش‌هاي زميني

ح- رشته ارتباطات و فناوري اطلاعات :

در برگيرنده امور پيمانكاري مربوط به ساخت، نصب و راهاندازي بخش ICT از جمله مخابرات صوتي، تصويري و دادهاي، دوربين‌هاي مدار بسته، ساخت ايستگاه‌هاي اصلي انتقال‌دهنده و توزيع‌كننده، انواع شبكه‌هاي زيرساختي و خدماتي شامل پستي، مخابراتي، شبكه‌هاي انتقال از جمله كابلهاي نوري و كابلهاي مسي، مايكروويو، راديو، تلويزيون و شبكه‌هاي ماهواره، اينترنت و اينترانت، ديتاسنترها، مراكز سويچينگ و پستهاي الكترونيك عام و خاص و نظاير آن.

خ- رشته كشاورزي و فضاي سبز :

در برگيرنده امور پيمانكاري در زمينه جنگلكاري، درختكاري، بهسازي و اصلاح اراضی، آبخيزداري و آبخوانداري، تثبيت شنروان، عمليات به‌زراعي، مرتعداري و ايجاد مراتع دست كاشت، ايجاد فضاي سبز، شبكه‌هاي آبياري و زهكشي فرعي (صرفاً درجه 3 و 4)، اجراي آبياري مكانيزه، مرمت و بازسازي قنوات، تسطيح و تجهيز اراضي كشاورزي، انواع سيستم‌هاي زهكشي شامل زهكش‌هاي زيرزميني و روباز، ايستگاه‌هاي پمپاژ كشاورزي براي تامين آب و انرژي شبكه‌هاي آبياري و زهكشي (فرعي) ، احداث استخرهاي ذخيره آب كشاورزي و آب بندان‌ها، احداث حوضچه‌ها و استخرهاي پرورش و تكثير آبزيان و امور دام و طيور و نظاير آن.

ذ- رشته حفاظت، مرمت و احياء آثار فرهنگي و تاريخي :

در برگيرنده امور پيمانكاري مربوط به اجراي طرح‌هاي حفاظت اضطراري (رفع خطر)، پاكسازي سبكي، استحكام بخشي، مقاومسازي، مرمت، بهسازي، باز زنده‌سازي و احياء آثار منقول و غيرمنقول فرهنگي و تاريخي و ساماندهي كالبدي و منظري ابنيه، بافت‌ها و محوطه‌هاي تاريخي و نظاير آن.

• رشته حفاظت، مرمت و احياء آثار فرهنگي و تاريخي شامل دو زيررشته ميباشد :

1. آثار فرهنگي و تاريخي غيرمنقول
2.  آثار فرهنگي و تاريخي منقول

ر- رشته نفت و گاز :

در برگيرنده امور پيمانكاري مربوط به فرآورش نفت و گاز، احداث پالايشگاه‌هاي نفت و گاز و مجتمع‌هاي پتروشيمي،كارخانجات گاز و گاز مايع، انبارها و مخازن ذخيره نفت و گاز و مشتقات آن، تلمبه‌خانه‌هاي نفت و ايستگاهاي تقويت/تقليل فشار گاز خارج شهري (با فشار كار مساوي و بيشتر از 250 پوند بر اينچ مربع)، سازههاي دريايي نفت و گاز، عمليات حفاري مواد هيدروكربوري شامل عمليات يكپارچه حفاري مشتمل بر انجام عمليات/ تعميرات حفاري و ارائه كليه خدمات جانبي بصورت توآم و تكميل چاه‌هاي نفت و گاز در خشكي و فراساحل، عمليات بهبود ضريب برداشت (IOR (و افزايش ضريب برداشت (EOR (از ميدانها و مخازن درحال توليد، عمليات برچيدن و متروكه‌سازي چاه‌هاي نفت و گاز در خشكي و فراساحل، تاسيسات فرآيندي نفت، گاز و پتروشيمي شامل احداث تاسيسات سرچاهي و خطوط لوله جرياني مربوطه، خطوط لوله انتقال نفت و گاز در خشكي و فراساحل، تعميرات اساسي شامل تعميرات اساسي ماشينهاي دوار و فرآيندي تأسيسات نفت و گاز، تعميرات اساسي تجهيزات ثابت تاسيسات نفت و گاز تعميرات خطوط لوله نفت و گاز و نظاير آن.

• رشته نفت و گاز شامل سه زيررشته ميباشد :

1.  عمليات حفاري مواد هيدروكربوري
2. تاسيسات فرآيندي نفت، گاز و پتروشيمي 
3. خطوط انتقال/ذخيره نفت و گاز

س- رشته مديريت پسماند:

شامل احداث كارخانجات ذخيره‌سازي، بازيافت و پردازش و دفع پسماندها شامل سيستم‌هاي توليد سوخت جامد (RDF)، سيستمهاي پردازش و بازيافت مواد، سيستمهاي توليد كمپوست و ورمي كمپوست، هاضم‌هاي بيهوازي و بازيافت بيوگاز، پسماندسوزها، سيستم‌هاي بيخطرسازي پسماندهاي پزشكي، سيستم‌هاي پايدارسازي و بيخطرسازي پسماندهاي خطرناك و نظاير آن.

امور پيمانكاري پسماند شهري و روستايي شامل حمل و نقل و احداث محل‌هاي دفن بهداشتي پسماند شهري و روستايي خاكچال (Landfill)، احداث ايستگاه‌هاي انتقال پسماند و نظاير آن.

• رشته مديريت پسماند شامل دو زيررشته ميباشد:

1.  پسماند عادي
2. پسماند ویژه

1-2- پيمانكاران داراي صلاحيت پيمانكاري پايه يك و دو صرفاً مي توانند در زيررشته هاي مندرج در ذيل گواهينامه صادره در پايه يك و دو فعاليت داشته باشند. اين پيمانكاران به همراه ساير پيمانكاران حائز رتبه‌هاي پايينتر ميتوانند در تمامي زیر رشته‌هاي تخصص مربوطه در پايه‌هاي 3 و 4 و 5 فعاليت نمايند.

جدول سه – ظرفيت شركت‌هايي كه بر اساس شرايط اختصاصي فوق گواهينامه دريافت ميدارند، به شرح زير است:

3 توضيح جداول پيوست يك تا سه :

3 -1 ضريب متوسط افزايش وزني هرساله با لحاظ شاخص‌هاي تعديل سالانه و بروزرساني امتيازات سامانه محاسبه و در
ابتداي هر سال اعلام و همزمان در سامانه اعمال ميگردد.
-3 -2 بمنظور تشخيص صلاحيت در چند رشته، شركت متقاضي ميبايست از نظر توان مالي، امتياز لازمه براي هر رشته و پایه را بطور مجزا تامين نمايد. معادل امتياز توان مالي جدول پيوست (1) (گردش مالي، توان مالي جاري و توان مالي بلند مدت «ميليون ريال») بر اساس يكي از اظهارنامه‌هاي مالياتي سه سال گذشته پس از بروزرساني به درخواست شركت تعيين
ميگردد.
-3 -3 شرط لازم براي درخواست ارتقاء پايه در گواهينامه‌هاي پيمانكاري، حداقل شش ماه از تاريخ صدور گواهينامه قبلي ميباشد.
-3 -4 تشخيص صلاحيت شركت‌هاي پايه پنج كه تجربه كاري ندارند (اولين گواهينامه)، ميبايست تا يكپنجم (%20) ظرفيت مالي نهايي (ميليون ريال) پايه 5 كاركرد داشته باشند. ارجاع كار به پيمانكاران پايه 5 صرفاً از طريق ارزيابي كيفي صورت خواهد گرفت.
-3 -5 الزام به گذراندن دوره‌هاي آموزشي براي مديرعامل يا يكي از اعضاي هيأت مديره شركت كه صاحب امضاء مجاز ميباشند، به عنوان پيشنياز براي دريافت گواهينامه‌هاي جديد پايه 5 (اولين بار) با حدنصاب نمره قبولي ضروري است.
عناوين اين دوره‌ها توسط امور نظام فني و اجرايي ابلاغ ميگردد. راهبري و نظارت بر آموزش بر عهده سازمان مديريت و
برنامه‌ريزي استان‌ها ميباشد.

3 -6 تمامي افراد امتيازآور (مديرعامل، اعضاي هيأت مديره و پرسنل امتيازآور) بايد داراي حداقل سه سال سابقه مرتبط پس
از اخذ مدرك تحصيلي در 15 سال اخير منتهي به آخرين درخواست تشخيص صلاحيت پيمانكار باشند (سه ماه آخر سابقه
بيمه پرسنل امتيازآور بايد در شركت متقاضي باشد). مديرعامل (مستند به ليست بيمه يا احراز تمام وقت بودن فعاليت) و پرسنل امتيازآور (مستند به ليست بيمه) شركت پيمانكاري الزاماً ميبايست بصورت تمام وقت در شركت و در بررسي تشخيص صلاحیت پيمانكاري، امتيازآور باشد. 

تبصره: سوابق روزنامه رسمي براي مديرعامل و هيات مديره قابل بررسي است وليكن تمام وقتي فعاليت مديرعامل با شرط
پيشگفته قابل احراز خواهد بود.

-3 -7 سوابق كاري بازنشستگان به شرط فعاليت ايشان در همين حوزه كاري با در نظر گرفتن مستنداتي از قبيل قرارداد كاري مشخص و پرداخت بانكي مورد قبول است. در هر شركت متقاضي، حداكثر يكسوم كل پرسنل امتيازآور ميتوانند از افراد بازنشسته باشند.
تبصره: در صورتيكه فرد بازنشسته سهامدار بيش از 10 درصد شركت باشد، ارائه مدارك پيشگفته ضروري نيست.

-3 -8 براي تشخيص صلاحيت شركتهاي نوع اول در پايه سه و چهار و پنج لازم است با توجه به آخرين محل ثبتي دفتر مركزي شركت متقاضي، از طريق سازمان مديريت و برنامهريزي استان مربوطه اقدام گردد.

-3 -9 براي تشخيص صلاحيت در پايه‌هاي يك و دو انجام يك كار در رشته مورد درخواست و معادل مبلغ كاركرد حداقل یکسوم ظرفيت پايه پايينتر رشته مورد درخواست الزامي است. اين مبلغ براي پايه 3 يك چهارم ميباشد.

تبصره: در رشته حفاظت، مرمت و احياء آثار فرهنگي و تاريخي، در زير رشته پست، انتقال و توزيع نيرو و زير رشته اتوماسيون
صنعتي رشته صنعت و معدن، ضريب يكسوم و يك چهارم بند فوق به يكششم تقليل مييابد.

4- توضيح جدول پيوست چهار :

-4 -1 براي تمام پايه‌ها، دارا بودن مدرك تحصيلي زمينه در رشته مورد درخواست حداقل براي يك نفر از افراد امتيازآور (مدير عامل و يا اعضاي هيأت مديره و يا كاركنان) معرفي شده الزامي است.
-4 -2 تطبيق ساير رشته‌هاي تحصيلي قيد نشده در جدول چهار، با امور نظام فني و اجرايي، مشاورين و پيمانكاران ميباشد.
-4 -3 دبيري و يا تكنولوژي هر رشته تحصيلي معادل همان رشته تحصيلي در نظر گرفته ميشود.
-4 -4 بديهي است كه تمامي مدارك تحصيلي ذكر شده در جزء «ت» ماده «12» آييننامه تشخيص صلاحيت پيمانكاران از جدول چهار تامين ميشود.
-4 -5 سوابق كاري استادكاران سنتي در رشته حفاظت، مرمت و احياء آثار فرهنگي و تاريخي، پس از تأييد تجارب كاري ایشان توسط وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي و معادل سازي آن با مدارك دانشگاهي، فقط در رشته مذكور به عنوان رشته زمينه قابل قبول ميباشد.